Miles #42 - MIKE HORN AVONTURIER

DOSSIER HORLOGES DE

DOSSIER HORLOGES DE ZWITSERSE TWAALF GEBODEN Het gewaardeerde label ‘Swiss made’ roept bij de estheet vooral associaties op met de horloge-industrie. Een ongetwijfeld subjectieve Top 12 van iconische Zwitserse modellen. Michel Verlinden Wat is een iconisch horloge? Deze vraag is geenszins evident maar raakt aan het ondoordringbare mysterie van inspiratie en smaak. Voor het tackelen van deze vraag zijn we gaan polsen bij Françoise Lanoizelet, een van de drijvende krachten achter de Hall of Time, een bekend merk in Brussel met twee winkels die de tijdloze en algemeen gedeelde cultus van het uurwerk aanhangen. Die cultus is nu juist wat ons zo interesseert. “Als een horloge op de markt komt, is het erg moeilijk om te weten of het een mythisch model wordt of niet”, vertrouwt Françoise ons meteen toe. Bijgevolg is het vaak op een later moment, wanneer je terugkijkt, dat het gewenste statuut zich uitkristalliseert. Daarom is het logisch te concluderen dat een iconisch uurwerk niet van tevoren bedacht kan worden. “Wanneer je probeert om er een exacte wetenschap van te maken door bijvoorbeeld recepten uit het verleden toe te passen… wordt dit formele avontuur vaak bestraft met een mislukking”, aldus de expert. Als we ons baseren op haar meer dan 10-jarige ervaring zijn er drie criteria waaraan de modellen aan de top van de horlogerie voldoen om te worden beschouwd als “modellen die de tand des tijds doorstaan, want de tijd is hierin de ultieme rechter”. 2 1 3 1 .Tank van Cartier heeft veel variaties gekend, maar zijn DNA bleef steeds herkenbaar. . 2. Reverso van Jaeger- LeCoultre. De hedendaagse Reverso is een eerbetoon aan de esthetische trends van de jaren dertig. 3. Navitimer van Breitling: het meest iconische model van het merk. Deze gloednieuwe variant biedt ongeveer 70 uur gangreserve. 4. Royal Oak van Audemars Piguet: voor het 50-jarige bestaan van Audemars Piguet combineert deze versie van de Royal Oak Jumbo traditie met innovatie. 4 40 Elke ongeoorloofde kopie is strikt verboden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Produpress NV

Breken met een traditie Originaliteit is wellicht de meest evidente van deze voorwaarden. Deze juweeltjes brengen een ‘breuk’ teweeg. Dat kan zijn vanuit technisch, esthetisch of zelfs symbolisch oogpunt. We moeten meteen denken aan de Tank van Cartier, een legende van Zwitserse makelij waarmee het polshorloge voorgoed op de markt werd gezet. “De originaliteit zat hem in het feit dat op dat moment het vestzakhorloge de markt nog domineerde”, verklaart Françoise Lanoizelet. Datzelfde idee van innovatie kenmerkt ook de Reverso van Jaeger-LeCoultre, een model dat was aangepast om te gebruiken bij een populaire sport. Het ging in dit geval aan het begin van de jaren dertig om de polosport. De Navitimer van Breitling op zijn beurt bracht de primeur van een horloge-gereedschap waarin een rekenlineaal was verwerkt. Vanuit dit standpunt is het niet gek om dit horloge te beschouwen als de voorloper van de multifunctionele rekenmachines en de kwartsmodellen. In 1983 was het de Jelly Fish van Swatch die de wereld op zijn kop zette. Dit door Marlyse Schmid uit Vaud ontworpen model was een primeur vanwege de doorzichtige kast. De Royal Oak van Audemars Piguet? Dat model luidde dan weer de opkomst in van het sportieve luxehorloge. De J12 van Chanel? Dit ontwerp uit 1987 is voor altijd verbonden met de introductie van een tot dan toe ondergewaardeerde materiaalsoort, keramiek. De BR01? Dit model van recentere datum (1992), dat vanaf het begin kon worden aangepast en vervolgens naar hartenlust is uitgebouwd, is uit duizenden te herkennen vanwege de vierkante kast. Een ander zeer iconisch model is de El Primero-chronograaf van Zenith uit 1969. “In dit geval gaat het om een bijzonder uurwerk, 36000 vibraties per uur. Dat is niet niks, want op het moment dat er een intense race gaande was om de grootste precisie, werd deze automatische chronograaf met zeer hoge frequenties ontwikkeld”, constateert Françoise. Eveneens ten doop gedragen in 1969, plaatste de Monaco van TAG Heuer zich in een meer symbolisch kader, namelijk dat van de filmwereld. Aan de pols van Steve McQueen kreeg dit uurwerk een aura van authenticiteit verbonden met de weigering van de acteur om een stuntman in te zetten voor de racescènes in de film ‘Le Mans’ van Lee H. Katzin. Natuurlijk is er altijd een uitzondering op de regel. Zoals de Nautilus (1976) van Patek Philippe, een model dat op zich niet echt een nieuwe dimensie toevoegt op horlogegebied in de mate waarin het net als de Royal Oak (1970) geïnspireerd is op de watersport. Het enige dat hier telt is dat Gérald 5 5. J12 van Chanel: de iconische J12 is ontworpen door Jacques Helleu, destijds artistiek directeur bij Chanel.. 6. El Primero van Zenith: het uurwerk van de chronograaf El Primero van Zenith was een belangrijke mijlpaal in de race om precisie.. 7. Monaco van Tag Heuer, voor eeuwig verbonden aan acteur Steve cueen in de film e ans. 8. Nautilus van Patek Philippe: dit door Gérald Genta ontworpen model, is een van de meest populaire iconische horloges. 7 6 8 Elke ongeoorloofde kopie is strikt verboden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Produpress NV 41